A Psychoanalytic Reading of Emily Bronte’s Wuthering Heights & Nabizade Nazim’s Zehra
(Emily Bronte’nin Uğultulu Tepeler ve Nabizade Nazım’ın Zehra’sının Psikanalitik Okuması )

Yazar : Yusuf Ziyaettin Turan    
Türü :
Baskı Yılı : 2023
Sayı : 5
Sayfa : 49-59
    


Özet

In this paper, Emily Bronte’s Wuthering Heights (1847) from English Literature and Nabizade Nazım’s Zehra (1894) from Turkish Literature are studied in the frame of psychoanalytic criticism. Psychoanalytic criticism derives mainly from the psychoanalytical studies and theories of Austrian neurologist Sigmund Freud (1856-1939) and then developed in the field of literature by the following literary critics in the beginning of the 20th century. According to psychoanalytical criticism, works of literature, like dreams, should be examined in detail to reveal hidden meanings. In addition to the first studies depending on author’s biography based studies, then, focusing on the background motivations of characters’ unusual behaviours in literary works has also become a contemporary trend in psychoanalytical criticism. So, following the character based method in psychoanalysis, in this paper, Emily Bronte’s Wuthering Heights and Nabizade Nazım’s Zehra are discussed in terms of their main characters’ unconscious motivations underlying their unusual behaviours. In the conclusion part, it is observed that the main characters of both Wuthering Heights and Zehra have neurotic symptoms which underly their revengeful behaviours depending on not answering their unconscious wishes. As a result, it is seen that the main characters of the both novels become selfish and loser characters in the end.



Anahtar Kelimeler

Nabizade Nazım, Emily Bronte, Zehra, Wuthering Heights, Psychoanalysis



Abstract

Bu çalışmada İngiliz Edebiyatı’ndan Emily Bronte’nin Uğultulu Tepeler (1847) ve Türk Edebiyatı’ndan Nabizade Nazım’ın Zehra (1894) adlı romanları psikanalitik kuram çerçevesinde incelenmektedir. Psikanalitik kuram temelde Avusturyalı nörolog Sigmund Freud (1856-1939)’un psikanalitik çalışma ve kuramlarından ortaya çıkmış ve daha sonrasında takip eden edebî eleştirmenler tarafından Yirminci yüzyıl başında edebiyat alanında geliştirilmiştir. Psikanalitik kurama göre edebî eserler, tıpkı rüyalar gibi, saklı anlamlar için detaylı bir incelemeye tabi tutulmalıdırlar. Yazar temelli ilk çalışmalara ek olarak daha sonraki süreçte edebî eserlerdeki karakterlerin sergilemiş oldukları sıra dışı davranışların altında yatan motivasyonları da incelemek psikanalitik kuramda güncel bir yaklaşım haline gelmiştir. Buna bağlı olarak, bu çalışmada psikanalizde karakter bazlı yöntem izlenerek, Emily Bronte’nin Uğultulu Tepeler’i ve Nabizade Nazım’ın Zehra’sı, başkarakterlerinin sıra dışı davranışlarının altında yatan bilinçaltı motivasyonlar bağlamında tartışılmaktadır. Sonuç olarak, hem Uğultulu Tepeler’in hem Zehra’nın ana karakterleri sergiledikleri öç alıcı davranışların altında bilinçdışı isteklerinin karşılanmamasına dayalı olarak ortaya çıkan nevrotik semptonların yattığı anlaşılmıştır. Bunun sonucunda görülmüştür ki, her iki romanın başkarakteri de sonunda bencilleşen ve kaybeden karakter olmuştur.



Keywords

Nabizade Nazım, Emily Bronte, Zehra, Uğultulu Tepeler, Psikanaliz