Porto - Demo Blog 5

There are several views on when the institution of kadiasker was established in Ottoman history. The most respected of these is that it was founded in 1362 during the reign of Murad I (Hüdavendigar) and Çandarlı Kara Halil, who was once a Bursa judge, was appointed. The reason for the establishment of the Kadiaskeri is the necessity of having a military woman by the side of the sultan in order to settle the religious issues in wars and to solve the problems related to the army. While the number of kadiaskers was one until 1480, it was increased to two due to the expansion of the borders and the increase of problems from this date, and it was appointed as the Anatolian and Rumelian Kadiasker. In order to become a kadiasker, it was law for a person to come to one of the qadi's of five hundred akçe, called the mevleviyet. XVI. Until the second half of the century, there was no other specific condition to be a Kadiasker. However, after this date, it was enacted to bring Istanbul judges to the Anatolian Kadiasker and those who had the title of Anatolian kadiasker to the Rumelia Kadiasker. Their duties are shown in detail in Fatih Kanunnamesi. Accordingly, it is their first duty to deal with the shar'i and legal affairs within the army. Apart from this, there are also duties of ordering the appointment, dismissal and relocation of kadis within the ilmiye organization. Since Kadiasker are the main members of the Divan-ı Hümâyun, they also have important duties in the Divan. Kadiasker losing their place at the top of the ilmiye organization, XVI. coincides with the second half of the century. In parallel with the change in the political perspective of the state and the increasing importance of religion in the state, such developments were also observed in the ilmiye organization.

Kadiasker, Ottoman Empire, Ottoman Empire Conquests, Ottoman Army Organization, Conquests

Osmanlı tarihinde kadıaskerlik kurumunun ne zaman oluşturulduğuna dair birkaç görüş vardır. Bunlardan en çok itibar edileni, I. Murad (Hüdavendigar) zamanında 1362 yılında kurulduğu ve ilk olarak vaktiyle Bursa kadısı olan Çandarlı Kara Halil’in atandığıdır. Kadıaskerliğin oluşturulma nedeni, savaşlarda şer’i meseleleri halletmek ve ordu ile ilgili sorunlara çözüm getirmek için padişahın yanında bir askerî kadının olması gerekliliğidir. Kadıasker sayısı 1480 tarihine kadar bir taneyken, bu tarihten itibaren sınırların genişlemesi ve sorunların çoğalması sebebiyle ikiye çıkarıldı ve Anadolu ve Rumeli Kadıaskerliği şeklinde tayin edildi. Bir kimsenin kadıasker olabilmesi için mevleviyet denilen beş yüz akçelik kadılıklardan birine gelmesi kanundu. XVI. asrın ikinci yarısına kadar Kadıasker olabilmek için bundan başka belirli bir şart yoktu. Ancak bu tarihten sonra Anadolu Kadıaskerliğine İstanbul kadılarının, Rumeli kadıaskerliğine de Anadolu kadıaskeri sıfatını almış olanların getirilmesi yasalaştırıldı. Fatih Kanunnamesi’nde görevleri ayrıntılı bir şekilde gösterilmiştir. Buna göre, ordu içindeki şer’i ve hukukî işleri halletmek ilk görevleridir. Bunun dışında ilmiye teşkilatı içerisinde kadıların atama, azil ve yer değiştirme işlemlerini buyurma görevleri de vardır. Kadıaskerlerin Divan-ı Hümâyun’un aslî üyesi olmaları hasebiyle, Divan’da da önemli görevleri vardır. Kadıaskerlerin ilmiye teşkilatındaki zirvedeki yerini kaybetmesi, XVI. asrın ikinci yarısına rastlar. Devletin siyasi bakış açısının değişmesine ve dinin devlet içerisinde öneminin artmasına paralel olarak, ilmiye teşkilatında da bu tip gelişmeler görülmüştür.

Kadıasker, Osmanlı Devleti, Osmanlı Devleti Fetihleri, Osmanlı Ordu Teşkilatı, Fetihler